YouTube Gazeteciliği ve İktidarın Kültürel Hegemonya Sorunu

Günümüzde Türkiye’de gazetecilik anlayışı köklü bir dönüşüm geçirdi. Ana akım medyanın büyük ölçüde tek sesli olması ve karşıt seslere kapılarını kapatması, birçok gazeteciyi alternatif platformlara yönlendirdi. İşlerinden kovulan, yazılarına sansür uygulanan veya çalışacak mecra bulamayan gazeteciler, YouTube gibi dijital platformlarda kendi kanallarını açarak seslerini duyurmaya başladılar.

Bu süreç, YouTube gazeteciliğinin yükselişi olarak adlandırılabilecek bir dönemi başlattı. Her görüşten yayın yapan televizyon kanallarında bir sebepten kendilerine yer bulamayan gazeteciler, YouTube’da açtıkları kanallarda yaptıkları yayınlar ile büyük izleyici kitlelerine ulaşarak yüksek izlenme oranları yakaladı. Artık haber alma sürecinde televizyon ekranları yerine YouTube videoları izleniyor, sosyal medya üzerinden bu içerikler yayılıyor ve geniş bir toplumsal etki yaratıyor. Ana akım mecra televizyon kanallarından YouTube kanallarına kaymış durumda.

YouTube Gazeteciliğinin Etkisi ve İktidarın Kültürel Hegemonya Açmazı

YouTube gazeteciliği toplum üzerindeki etkisi daha da güçlenmiş durumda ve her geçen gün daha da artmış durumda. Bugün YouTube üzerinden yayın yapan birçok bağımsız gazeteci, televizyon kanallarının ulaştığından çok daha büyük kitlelere ulaşabiliyor. Bu durum, Türkiye’de iktidarın kültürel hegemonya kurma çabalarının başarısız olduğunu gösteren önemli bir faktör haline geldi.

Kültürel hegemonya kavramı, Antonio Gramsci tarafından ortaya atılmış ve bir iktidarın toplum üzerinde sadece baskı araçlarıyla değil, aynı zamanda ideolojik ve kültürel araçlarla da hâkimiyet kurması gerektiğini savunmuştur. Ancak Türkiye’de iktidarın medya üzerindeki kontrolüne rağmen, bu hegemonya tam anlamıyla sağlanamıyor. Eleştirel gazeteciler YouTube gibi alternatif medya araçlarını kullanarak kendi bağımsız yayınlarını yapabiliyor ve iktidarın anlatısını sorgulayan geniş bir izleyici kitlesi oluşturabiliyorlar.

Bu durum, hükümetin yalnızca muhalif kesimleri değil, kendi seçmen kitlesini dahi ikna etmekte zorlandığını gösteriyor. Çünkü geleneksel medya organları, propaganda aracı olarak görülmeye başlandığında, halk haber alma ihtiyacını başka kaynaklardan karşılamaya yöneliyor.

RTÜK ve Diğer Müdahaleler: Baskının Ters Tepmesi

İktidar, eleştirel YouTube gazeteciliğini kontrol altına almak için farklı yollar deniyor. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) zaman zaman dijital platformlara yönelik düzenlemeler getirmeye çalışsa da, bu düzenlemeler YouTube’un küresel yapısı nedeniyle etkisiz kalıyor. Bunun yerine, muhalif gazetecilere yönelik soruşturmalar, cezalar veya farklı yasal baskılar gündeme geliyor. Ancak bu girişimler genellikle ters tepiyor ve sansürlenen gazetecilerin daha fazla popülerleşmesine yol açıyor.

Örneğin, belirli bir gazeteciye yönelik yapılan bir soruşturma veya YouTube içeriklerine getirilen yasaklar, toplumda daha fazla merak uyandırıyor ve izleyici kitlesini büyütüyor. Bu, “Streisand Etkisi” olarak bilinen olguya benziyor. Bir içeriği sansürlemeye çalışmak, o içeriğe olan ilgiyi artırarak sansürün amacına ulaşmasını engelliyor.

İktidara Yakın Gazeteciler Neden Başarısız?

Bu noktada, hükümete yakın gazetecilerin YouTube’daki başarısızlığı da dikkat çekici bir konu haline geliyor. Muhalif gazetecilerin milyonlarca izleyiciye ulaşabildiği bir ortamda, iktidar yanlısı gazeteciler aynı etkiyi yaratamıyor.

Buna en somut örneklerden biri, eski televizyon spikeri Buket Aydın’ın YouTube kanalıdır. Geleneksel medyada hükümete yakınlığı ile bilinen Buket Aydın, YouTube’da sadece 14.000 aboneye sahip. Bu rakam, herhangi bir lise öğrencisinin eğlence içerikleriyle ulaştığı abone sayısının dahi gerisinde kalıyor.

Bu durum, sadece muhalif gazetecilerin değil, aynı zamanda tarafsız haber peşinde koşan izleyicilerin de artık iktidar yanlısı medya organlarına güvenmediğini gösteriyor. İktidarın anlatısını güçlendirecek gazeteciler dahi geniş bir kitleye ulaşamıyor, çünkü izleyiciler propaganda ile bağımsız gazeteciliği ayırt edebiliyor.

Sonuç: Yeni Nesil Haberciliğin Geleceği

YouTube gazeteciliğinin yükselişi, geleneksel medya düzenini kökten değiştirdi. Artık insanlar haber almak için belirli televizyon kanallarına veya gazetelere bağlı kalmak zorunda değil. Bağımsız gazeteciler, kendi platformlarını oluşturarak çok daha özgür bir şekilde haber sunabiliyor ve doğrudan halkla iletişim kurabiliyor.

Bu durum, kültürel hegemonya kurma çabasının başarısız olmasını ve geleneksel medyanın etkisinin giderek azalmasını beraberinde getiriyor. İktidarın anlatısını geniş kitlelere ulaştırma konusundaki başarısızlığı, sansür ve baskının etkisiz kaldığını gösteriyor.

Sonuç olarak, YouTube gazeteciliği yalnızca muhalif sesleri yükseltmekle kalmıyor, aynı zamanda geleneksel medya düzeninin sorgulanmasına ve medya tüketim alışkanlıklarının değişmesine de öncülük ediyor. Bu değişim, önümüzdeki yıllarda daha da hızlanacak ve haber alma süreçlerinde dijital bağımsız gazeteciliğin rolü daha da güçlenecektir.

Türkiye’de YouTube’da Kanalı Bulunan ve Buradan Yayın Yapan Gazetecilerden Bazıları

31 Ocak 2025 itibari ile gazeteci youtuberların takipçi sayıları:

Cüneyt Özdemir 1,67 Milyon takipçi https://www.youtube.com/@cuneytozdemir

Fatih Altaylı 1,3 Milyon takipçi https://www.youtube.com/@fatihaltayli

Abdurrahman Uzun 790 Bin takipçi https://www.youtube.com/@AbdurrahmanUzun

Fatih Portakal 783 Bin takipçi https://www.youtube.com/@FatihPortakalTV

Nevşin Mengü 782 Bin takipçi https://www.youtube.com/NevşinMengüofficial

Murat Muratoğlu 743 Bin takipçi https://www.youtube.com/@MuratMuratoğlu

Selçuk Geçer 709 Bin takipçi https://www.youtube.com/@selçukgeçer

Özlem Gürses 617 Bin takipçi https://www.youtube.com/c/ÖzlemGürsesTV

Yılmaz Özdil 571 Bin takipçi https://www.youtube.com/@yilmaz_ozdil/

Ferit Akay 447 Bin takipçi https://www.youtube.com/@ZankaTVonline