Kariye Camii (Osmanlı Türkçesi: قري جامع شريفى) veya eskiden Azize Kurtarıcı Hora Kilisesi (Yunanca: Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Σωτῆρος ἐν τῇ Χώρᾳ), İstanbul’un Fatih ilçesinin Edirnekapı semtinde yer alan eski Orta Çağ Rum Ortodoks kilisesi, cami ve müze.
Kariye Müzesi Edirnekapı semtinde, halen ayakta duran Theodosius Surları’na yaklaşık yüz metre uzaklıkta bulunur. Kilise Doğu Roma İmparatorluğu döneminde büyük bir yapı topluluğu olan Khoara Manastırı’nın merkeziydi. İstanbul’un Fethi’nden elli sekiz yıl sonra kilise olarak işlevini devam ettirdi. Mozaikleri ile ünlü kilise, 1511’de cami olarak kullanılmaya başlandı. 1945’te ulusal anıt ilan edilen yapı, Bakanlar Kurulu kararı ile 1948 yılında Müzeler İdaresi’ne bağlı bir müzeye dönüştürüldü. Türkiye’nin en çok ziyaret edilen müzelerinden birisi olan Kariye, 2019 yılında Danıştay’ın kararı iptaliyle yeniden camiye dönüştürülmüş ve 21 Ağustos 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile de Müslüman ibadetine açılmıştır.
Kariye, iyi korunmuş mozaik ve freskleriyle dünya çapında tanınmıştır. Kiliseden camiye dönüştürülmesinden sonra, içindeki Hristiyanlık sembolleri, yazılar, bütün freskolar, mozaikler ince bir boya ve kireç badanası ile yapıyı tahrip edilmeden örtülmüş, bu sayede günümüze kadar ulaşmıştır.
© 2023, Bedri Yılmaz.
BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
