Türkiye’de Asgari Ücretli Çalışan Sayısı Artıyor!
Türkiye’de çalışanların önemli bir kısmı asgari ücret ile geçimini sağlamakta. Son yıllarda bu oran giderek artış göstermiş, özellikle bazı sektörlerde asgari ücretle çalışanların oranı oldukça yüksek seviyelere ulaşmıştır. Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında ise Türkiye, çalışanlarının büyük bir kısmının asgari ücret aldığı ülkeler arasında başı çekmektedir.
Türkiye’deki Durum
Merkez Bankası’nın 2024 yılı verilerine göre, Türkiye’de çalışanların %43,1’i asgari ücret almaktadır. 2025 yılı için belirlenen asgari ücret, 22.104 TL (yaklaşık 604 euro) olarak uygulanacaktır. Bu, 2024 yılına göre %30’luk bir artışı ifade etmektedir. Özellikle inşaat sektörü, %71,4 ile asgari ücretli çalışanların en yoğun olduğu sektör olarak dikkat çekmektedir. Sanayi sektöründe bu oran %50,4, hizmet sektöründe %37,9, finans sektöründe %13,3, eğitim sektöründe ise %10,1 seviyesinde bulunmaktadır.
Sanayi Alt Sektörlerindeki Durum
Sanayi sektörüne alt kırılımlarla bakıldığında, bazı alt sektörlerde asgari ücretli çalışan oranı oldukça yüksektir:
- Giyim sektörü: %70,5
- Deri sektörü: %69,7
- Gıda sektörü: %67,1
- Mobilya sektörü: %57,8
- Tekstil sektörü: %57,4
Avrupa ile Karşılaştırma
Avrupa ülkelerinde asgari ücret uygulamaları ve oranları Türkiye’den oldukça farklıdır. AB üyesi 27 ülkenin 22’sinde asgari ücret uygulanmakta olup, Danimarka, İtalya, Avusturya, Finlandiya ve İsveç gibi ülkelerde asgari ücret belirlenmemiştir. Avrupa genelinde asgari ücretle çalışanların oranı genellikle %10’un altında seyretmektedir. Türkiye’de ise bu oran %40’ların üzerine çıkmaktadır.
Eurostat verilerine göre, asgari ücretli oranı Avrupa’da en yüksek Slovenya’da (%15,1) kaydedilmişken, Türkiye’de bu oran 2018 yılında bile %36 seviyesindeydi. Şu anki oranlar ise bu seviyenin çok daha üzerinde seyretmektedir.
Asgari Ücret Seviyeleri
AB ülkelerindeki asgari ücretler, brüt aylık bazda 550 euro (Bulgaristan) ile 2.637 euro (Lüksemburg) arasında değişmektedir. Türkiye’de ise asgari ücret, bazı AB ülkelerinden daha yüksek olmasına rağmen, genel olarak 1.000 euronun altında kalmaktadır.
Satın Alma Gücü ile Karşılaştırma
Asgari ücretlerin satın alma gücüne göre ayarlanması (PPS), ülkeler arasındaki yaşam standartlarını daha iyi karşılaştırma imkanı sunar. Türkiye’nin PPS’e göre ayarlanmış asgari ücreti, 542 euro ile 1.883 euro arasında değişen Avrupa seviyelerinin alt diliminde yer almaktadır.
Türkiye’de Asgari Ücretlilerin Yoğunluğu
Türkiye’de asgari ücretin medyan ücrete oranı, %65,2 ile oldukça yüksek bir seviyededir. Bu, çalışanların büyük bir kısmının düşük ücret skalasında yer aldığını göstermektedir. Avrupa ülkelerinde bu oran genellikle daha düşüktür; örneğin, İspanya’da %50’nin altındadır.
Sonuç
Türkiye’de asgari ücretli çalışanların artışı, hem sosyal hem ekonomik açıdan dikkatle ele alınması gereken bir durumdur. Çalışanların büyük bir kısmının düşük gelir skalasında yer alması, toplumsal refahı ve gelir eşitsizliğini derinden etkilemektedir. Bu durumun Avrupa’daki örneklerle karşılaştırılması, politika yapıcılar için önemli bir yol haritası sunabilir.
© 2024, Bedri Yılmaz.
BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
