Uluslararası İlişkiler ve Strateji Kavramları

Uluslararası ilişkiler ve strateji kavramları oldukça geniş bir konu yelpazesini kapsar. İşte bazı önemli kavramlar ve kısa açıklamaları:

Hegemonya:
Hegemonya, bir devletin veya bir ittifakın diğer devletler üzerinde politik, ekonomik veya askeri olarak egemenliğini sürdürme durumunu ifade eder. Hegemon, diğer devletleri etkileme ve kontrol etme gücüne sahiptir.
Hinterland:
Hinterland, bir liman veya sınır şehrinin arkasındaki kara içi bölgeyi ifade eder. Stratejik açıdan, bir ülkenin hinterlandı, ekonomik kaynaklar, savunma potansiyeli ve stratejik öneme sahip alanları içerir.
Realpolitik:
Realpolitik, devletler arası ilişkilerde idealizm yerine gerçekçi ve pragmatik bir yaklaşımı ifade eder. Bu kavram, devletlerin çıkarlarını en üst düzeye çıkarmaya odaklanan politik bir doktrini temsil eder.
Containment (Sınırlama):
Containment, bir devletin veya ittifakın, yayılmacı bir güce karşı politika ve stratejilerle mücadele ederek, o gücün daha fazla yayılmasını engelleme çabasını ifade eder. Soğuk Savaş döneminde ABD’nin Sovyetler Birliği’ne karşı izlediği politika örneğidir.
Balance of Power (Güç Dengesi):
Bu kavram, devletler arasında güç dağılımının dengede tutulması gerektiğini savunur. Bir devletin aşırı güçlenmesinin diğer devletler tarafından dengelemesi gerektiğini öne sürer.
Soft Power (Yumuşak Güç):
Soft power, bir devletin çekicilik, kültür, diplomasi ve eğitim gibi yumuşak güç unsurlarını kullanarak diğer devletler üzerinde etki sağlama yeteneğini ifade eder.
Proxy War (Vekâlet Savaşı):
Proxy war, iki büyük gücün doğrudan çatışmaya girmemesi ancak vekaleten başka ülkelerde mücadele etmeleri durumunu ifade eder. Soğuk Savaş döneminde sıkça görülen bir stratejiydi.

Bu kavramlar, uluslararası ilişkiler ve strateji alanında kullanılan temel terimlerdir. Her biri, devletler arası ilişkileri anlamak ve analiz etmek için önemli birer araçtır.

Kuşak ve Yol Projesi

Çin’in Küresel Güç Olma Hedefinin Temel Taşı: Kuşak ve Yol Projesi Uluslararası ilişkilerde Kuşak ve Yol Projesi, Çin Halk Cumhuriyeti tarafından 2013 yılında ortaya konulan, Asya, Avrupa ve Afrika’yı birbirine…

Ilımlı İslam

Ilımlı İslam, aşırı görüşleri reddeden modernist İslam yorumlarına Batı’da verilen ad. Cihatçı radikal İslam yorumları ile karşıt anlamlı olarak kullanılır. 1978 Afganistan Savaşı sonrasında, Ortadoğu’da Sovyetler Birliği’ne karşı köktendinci İslamcı…

Küresel Savaş Partisi

Küresel Savaş Partisi (Global War Party) Gürcistan’ın siyasi sahnesinde son zamanlarda tartışmalara yol açan “Küresel Savaş Partisi” (Gürcüce: გლობალური ომის პარტია, globaluri omis p’art’ia) komplo teorisi, Gürcistan Rüyası adlı siyasi…

Hegemonik Güçler

Dünya tarihi boyunca hegemonik güç kavramı, uluslararası ilişkilerde belirleyici bir rol oynamıştır. Hegemonik güçler, ekonomik, askeri ve kültürel açılardan diğer devletler üzerinde belirgin bir üstünlüğe sahip olan ve bu üstünlüğünü…

Dekolonizasyon

Dekolonizasyon, kolonilerin bağımsızlıklarını kazandığı veya sömürgecilikten kurtulduğu bir süreci ifade eder. Bu süreç genellikle sömürgeci devletlerin egemenliklerini kaybettikleri ve bağımsız bir ulus haline gelen bölgelerde gerçekleşir. Dekolonizasyon, genellikle 20. yüzyılın…

AUKUS

AUKUS Nedir? Tarihi, Amaçları ve Etkileri AUKUS’un Tanımı ve Kuruluşu AUKUS, 15 Eylül 2021 tarihinde Avustralya, Birleşik Krallık (BK) ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından oluşturulan üçlü bir güvenlik paktıdır….

Ambargo

Uluslararası İlişkilerde Ambargo: Güç Aracı Olarak Ticaret Yaptırımları Ambargo, bir devletin veya bir grup devletin, belirli bir ülkeye veya bölgeye karşı uyguladığı ticaret yasağıdır. Bu yasağı uygulayan devletler, o ülkeye…

Periferi

“Periferi,” birçok farklı bağlama göre farklı anlamlar taşıyabilen bir terimdir. Genel olarak, “periferi” terimi, bir şeyin dış kenarları veya çevresini ifade eder. Ancak bu terim, farklı alanlarda farklı anlamlar kazanabilir….

Düşmanlaştırma Doktrini

Düşmanlaştırma Doktrini Nedir? Düşmanlaştırma doktrini, bir grup insanın veya ideolojinin, bir toplumda veya ulusta güç ve kontrol elde etmek için kasıtlı olarak şeytanlaştırılması ve hedef alınması stratejisidir. Bu doktrin, aşağıdaki…

Anklav

Anklav, siyasi coğrafyada, tamamen başka bir siyasi bölgenin sınırları dâhilinde yer alan siyasi bölgeye verilen isimdir. Başka bir deyişle, bir ülkenin kendi toprakları içinde başka bir ülkeye ait yabancı topraklar…

Mavi Vatan

Mavi Vatan, Türkiye’nin Karadeniz, Akdeniz ve Ege’de ilan ettiği deniz yetki alanlarını kapsayan bir doktrindir. Mavi Vatan Doktrini, Türkiye’nin deniz yetki alanlarını korumayı ve geliştirmeyi amaçlayan bir doktrindir. Bu doktrine göre,…

Vekalet Savaşları

Uluslararası ilişkilerde “vekalet savaşları” veya diğer adıyla “proxy wars” terimi, iki büyük güç veya blok arasında doğrudan bir çatışma olmaksızın, üçüncü taraflar aracılığıyla gerçekleştirilen askeri çatışmaları ifade eder. Soğuk Savaş…

Kültürel Hegemonya

Antonio Gramsci ve Kültürel Hegemonya Kavramı Antonio Gramsci Kimdir? Antonio Gramsci (1891-1937), İtalyan Marksist düşünür, siyaset teorisyeni ve gazetecidir. 20. yüzyılın en önemli sol düşünürlerinden biri olarak kabul edilir. Gramsci,…

Transatlantik İlişkiler

Transatlantik ilişkiler, genellikle Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Avrupa kıtasındaki ülkeler arasındaki siyasi, ekonomik, askeri ve kültürel ilişkileri ifade eden bir terimdir. Bu ilişkiler geniş bir perspektife sahiptir ve NATO…

Doğal Sınırlar

Uluslararası ilişkilerde “doğal sınırlar” kavramı, bir ülkenin doğal coğrafi özelliklerinin, iklimin, su kaynaklarının, dağların, nehirlerin, çöllerin, ormanların, ve diğer doğal unsurların, o ülkenin sınırlarını oluşturmadaki etkisini ifade eder. Bu doğal…