Marksizm, Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından geliştirilen bir düşünce sistemidir. Bu sistem, ekonomik ve toplumsal ilişkilerin analizi üzerine odaklanarak bir toplumun nasıl işlediğini anlamaya çalışır. İlk olarak 19. yüzyılın ortalarında ortaya çıkan Marksizm, kapitalizmin eleştirisi ve sosyalist bir toplumun oluşturulması amacını taşır.
Marksizm, temelde sınıf mücadelesi, ekonomik determinizm ve mülkiyet ilişkileri gibi kavramlara dayanır. Marx’a göre, toplumun temel dinamiği üretim ilişkileridir. İnsanlar, üretim araçlarına (fabrikalar, tarım arazileri vb.) sahip olma durumlarına göre belirli sınıflara ayrılır. Bu sınıf ayrımı, toplumda hakim olan ideolojileri, normları ve değerleri de etkiler.
Marksist teori, kapitalist toplumun çelişkilerini vurgular ve kapitalizmin kendi içsel çöküşüne doğru ilerlediğini öne sürer. Marx’a göre, sınıf mücadelesi sonunda proleterya (işçi sınıfı), kapitalizmi devirip sosyalizme geçecek ve ardından komünizm adını verdikleri sınıfsız bir toplum oluşturacaktır.
Bu düşünce sistemine göre, devlet, sınıf çatışmalarını düzenleyen bir araç olarak kullanılır ve proleterya devriminden sonra giderek ortadan kalkacaktır. Marksizm, ekonomik faktörlerin toplumsal değişimdeki belirleyici rolünü vurgular ve sosyal bilimlerde etkili bir teorik çerçeve olarak kabul edilir.
Marksizm, birçok farklı akımı içerir ve zamanla çeşitli yorumlara tabi tutulmuştur. Ancak, temel prensipleri, sınıf mücadelesi, mülkiyet ilişkileri ve toplumsal değişimin ekonomik temellere dayandığı fikirleri genel olarak Marksist düşüncenin temelini oluşturur.
© 2024 – 2023, Bedri Yılmaz.
BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
