Grotesk, dünyanın sıradışı ve tuhaf yönlerini vurgulayan bir sanat anlayışıdır. Bu tarzda, trajik ve komik gibi birbirine zıt öğeler bir araya getirilerek, gerçeklikten uzaklaşılarak eğlenceli bir atmosfer oluşturulur. Grotesk, esrarengiz ve tekinsiz güçlerin egemenliğini yansıtan bir sanat şeklidir ve genellikle bir araya gelmesi beklenmeyen öğelerin birleşimini içerir.
Fransızca grotesque; fantastik, ürpertici, çok çirkin
Latince crypta (grotta’nın kökeni); dehliz, mahzen
Eski Yunanca kryptē / κρυπτη (crypta’nın kökeni); gizli, saklı
İtalyanca grottesca (grotesque’in kökeni); mağaramsı, yeraltı dehlizi
İtalyanca grotta (grottesca’nın kökeni); mağara, dehliz
Bu sanat akımında, varlıkların absürt ve olağandışı özelliklerle yeniden tasvir edilmesiyle gerçeklikten uzaklaşılır. Örneğin, canlıların normalde sahip olmadığı özelliklerle donatılması veya farklı varlıkların özelliklerinin bir araya getirilmesi grotesk sanatının temel örneklerindendir. Karikatürler, grotesk sanatın çizgisel ifadelerle en belirgin örneklerindendir ve sıklıkla bu tarzın taşıyıcısı olarak görülürler.
Gotik mimaride, grotesk öğeler önemli bir yer tutar. Özellikle, gargoyle ve chimera gibi mimari unsurlar, gotik mimaride grotesk sanatının belirgin örnekleridir. Bu eserler, sıra dışı ve fantastik yapılarıyla izleyicilere gerçeklikten uzaklaşma hissi verirler. Edebiyatta da grotesk tasvirler sıklıkla karşılaşılan bir öğedir, özellikle gotik ve korku edebiyatında bu tarzın kullanımı oldukça yaygındır. Bu tür edebi eserlerde, karanlık ve ürkütücü atmosferler grotesk detaylarla zenginleştirilir, okuyucuya gerilim ve tuhaflık hissi verilir.
© 2024, Bedri Yılmaz.
BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
