İstihbarat Sözlüğü

İstihbarat sözlüğü kavramları ve kısa tanımları:

1. İstihbarat (Intelligence): Bilgi toplama, analiz etme ve stratejik karar alma süreçlerini desteklemek için kullanılan disiplin.
2. İKK (İstihbarata Karşı Koyma): Düşman unsurların bilgi toplama faaliyetlerini önleme ve gizliliği koruma çalışmaları.
3. Açık İstihbarat (Open Source Intelligence – OSINT): Herkesin erişebileceği açık kaynaklardan bilgi toplama yöntemi.
4. Kapalı İstihbarat (Closed Source Intelligence): Gizli, sınırlı veya yetkisiz kişilere kapalı kaynaklardan elde edilen bilgi.
5. Sinyal İstihbaratı (Signals Intelligence – SIGINT): Haberleşme sinyalleri ve elektronik veriler üzerinden bilgi toplama faaliyeti.
6. İnsan İstihbaratı (Human Intelligence – HUMINT): İnsan kaynaklarından doğrudan elde edilen bilgi toplama yöntemi.
7. Elektronik İstihbarat (Electronic Intelligence – ELINT): Elektronik sistemlerin yaydığı sinyaller üzerinden elde edilen istihbarat.
8. Görüntü İstihbaratı (Imagery Intelligence – IMINT): Uydu, hava araçları veya diğer görsel kaynaklardan alınan görüntülerin analizine dayalı istihbarat.
9. Jeo-İstihbarat (Geospatial Intelligence – GEOINT): Coğrafi bilgilerin harita ve analiz yoluyla değerlendirilmesiyle elde edilen istihbarat.
10. Kriptoanaliz: Şifrelenmiş bilgilerin çözülmesi ve bu bilgilerin analiz edilmesi çalışmaları.
11. İstihbarat Döngüsü (Intelligence Cycle): Bilgi toplama, analiz etme ve raporlama aşamalarını içeren süreç.
12. İstihbarat Analizi: Toplanan bilgilerin değerlendirilmesi ve anlamlandırılması süreci.
13. Psikolojik Operasyonlar (PSYOPS): Düşman veya hedef kitle üzerinde algı ve tutum değiştirme amacı güden faaliyetler.
14. Stratejik İstihbarat: Uzun vadeli planlamalar için geniş çaplı analiz ve bilgi toplama çalışmaları.
15. Taktiksel İstihbarat: Sahadaki anlık operasyonlar için hızlı ve hedefe yönelik bilgi toplama.
16. Ajan: Gizli bilgi toplamak için çalışan kişi.
17. Kaynak (Source): İstihbarat verisi sağlayan kişi, grup veya teknolojik araç.
18. Casusluk: Gizli bilgilerin yasa dışı veya etik dışı yollarla elde edilmesi faaliyeti.
19. Siber İstihbarat: İnternet ve dijital ortamlar üzerinden bilgi toplama faaliyetleri.
20. Kontr-İstihbarat: Rakiplerin veya düşmanların istihbarat faaliyetlerini tespit ve engelleme çabası.
21. Analitik Teknikler: İstihbarat verilerini sistematik olarak incelemek için kullanılan yöntemler.
22. Dezenformasyon: Yanıltıcı veya yanlış bilgilerin kasıtlı olarak yayılması faaliyeti.
23. Propaganda: Belirli bir fikir veya ideolojiyi yaymak amacıyla yapılan sistematik iletişim.
24. Sigorta: Bir kaynağın güvenliğini sağlama veya gizliliğini koruma yöntemleri.
25. Gizlilik Derecesi: Bilginin erişim yetkisine göre sınıflandırılması.
26. Kontr-Casusluk: Düşman ajanlarını tespit etme ve etkisiz hale getirme çalışmaları.
27. Operasyonel Güvenlik (OPSEC): Bilginin sızmasını engellemek için alınan güvenlik önlemleri.
28. Sinyal Güvenliği (SIGSEC): İletişim sinyallerinin dinlenmesini veya ele geçirilmesini önleme yöntemleri.
29. İstihbarat Yetkinliği (Intelligence Capability): Bir organizasyonun istihbarat toplama ve analiz etme kapasitesi.
30. Açık Kaynak Analizi: Kamuya açık bilgilerin derinlemesine incelenmesi ve anlamlandırılması süreci.
31. Sızıntı: Yetkisiz kişilere bilgi aktarılması veya bilgi güvenliğinin ihlal edilmesi durumu.
32. Karşı-Propaganda: Düşman propagandasını etkisiz hale getirmek için yapılan iletişim çalışmaları.
33. Gizli Operasyon (Covert Operation): Faaliyetlerin kaynağını gizlemek amacıyla yürütülen gizli görevler.
34. Kapsamlı İstihbarat: Birden fazla disiplini kapsayan, geniş ölçekli bilgi toplama ve analiz çalışmaları.
35. Saha Ajanı: Operasyonların yürütüldüğü alanda görev yapan gizli görevli.
36. Paravan Organizasyon: Gizli operasyonlar için kullanılan, asıl amacı gizlemek üzere kurulmuş sahte şirket veya grup.
37. Yönlendirilmiş İstihbarat: Belirli bir hedef veya konu hakkında özel olarak toplanan bilgi.
38. Bölgesel İstihbarat: Belirli bir coğrafi bölgeye odaklanan istihbarat faaliyetleri.
39. İstihbarat Amaçlı İnfiltrasyon: Bir grubun veya organizasyonun içine sızarak bilgi toplama faaliyeti.
40. Geri İzleme (Backtracking): Toplanan bilginin kaynağını veya güvenilirliğini belirlemek için yapılan çalışma.
41. İletişim Güvenliği (COMSEC): Elektronik iletişim sistemlerinin yetkisiz erişimden korunması.
42. İzleme ve Takip (Surveillance and Tracking): Şüpheli kişilerin veya hedeflerin sürekli gözlem altında tutulması.
43. Derin Kapak (Deep Cover): Ajanların kimliklerini uzun vadede korumak için yaratılan karmaşık ve inandırıcı kılıflar.
44. Kırmızı Takım (Red Team): Güvenlik açıklarını tespit etmek için düşman perspektifinden analiz yapan ekip.
45. Güvenli Hat: Dinlenme riski olmayan özel iletişim kanalları.
46. Karanlık İstihbarat (Dark Intelligence): Suç örgütleri veya karanlık web gibi yasa dışı alanlardan elde edilen bilgiler.
47. Hedef Analizi: Belirli bir kişi, grup veya nesne hakkında derinlemesine bilgi toplama ve değerlendirme süreci.
48. Kara Propaganda: Kaynağı belli olmayan, manipülatif ve yanıltıcı iletişim çalışmaları.
49. Sinyal Dinleme: Hedefin iletişimlerini gizlice izleme veya kayıt altına alma faaliyeti.
50. İstihbarat Raporlama: Toplanan bilgilerin analiz edilip karar vericilere sunulması süreci.
51. Kıymetlendirme: Toplanan bilginin güvenilirlik ve doğruluk açısından değerlendirilmesi süreci.
52. Karanlık Operasyon (Black Operation): Hukuki veya etik sınırların dışında gerçekleştirilen, genellikle iz bırakmadan yürütülen gizli operasyonlar.
53. Hedefleme (Targeting): Belirli bir kişi, grup, örgüt veya altyapının istihbarat ya da operasyonel amaçlarla odak haline getirilmesi.
54. Sahte Bayrak Operasyonu (False Flag Operation): Gerçek sorumluyu gizlemek için başka bir grup veya devlet adına yapılmış gibi gösterilen operasyonlar.
55. Zincir Analizi (Chain Analysis): Bir bilginin kaynak ve dağıtım zincirini inceleyerek ağ bağlantılarının haritalanması.
56. İkili Ajan (Double Agent): İki taraf için de bilgi sağlayan, ancak asıl bağlı olduğu tarafa sadık olan kişi.
57. Üçlü Ajan (Triple Agent): İkili ajan gibi görünmesine rağmen üçüncü bir taraf için çalışan kişi.
58. Siber Casusluk (Cyber Espionage): Dijital sistemler üzerinden gizli bilgi toplama faaliyetleri.
59. Yerel Destek (Local Support): Yabancı bir bölgede bilgi toplama veya operasyon gerçekleştirmek için yerel unsurların kullanılması.
60. Kaçış ve Kurtarma (Escape and Evasion – E&E): Ajanların veya operatörlerin düşman topraklarından güvenli şekilde çıkması için kullanılan teknikler.
61. İz Bırakmama (Non-Attribution): Bir operasyonun kaynağını ve sorumluluğunu gizlemek için alınan önlemler.
62. Derin Ağ (Deep Web): Arama motorlarında indekslenmeyen, genellikle özel erişim gerektiren internet alanları.
63. Hedef Güdümlü İstihbarat (Target-Centric Intelligence): Belirli bir hedefin ihtiyaçlarına yönelik özel olarak tasarlanmış bilgi toplama ve analiz süreci.
64. İstihbarat Entegrasyonu: Farklı kaynaklardan gelen bilgilerin bir araya getirilip anlamlandırılması süreci.
65. Gölge Ajan (Shadow Agent): Kimliği ve faaliyetleri tamamen gizli tutulan ajan.
66. İçeriden Tehdit (Insider Threat): Organizasyon içindeki kişilerin kasıtlı veya kasıtsız olarak güvenlik açıklarına neden olması.
67. Veri Madenciliği (Data Mining): Büyük veri setleri içerisinden istihbarat değeri taşıyan bilgilerin çekilmesi.
68. Algoritmik İstihbarat: Yapay zeka ve algoritmalar kullanılarak elde edilen analiz ve bilgi.
69. Sosyal Mühendislik (Social Engineering): İnsan davranışlarını manipüle ederek bilgi toplama yöntemi.
70. İleri Seviye Kalıcı Tehdit (Advanced Persistent Threat – APT): Uzun süreli ve hedef odaklı siber saldırılar.
71. Sinyal Engelleme (Signal Jamming): Düşman iletişim sistemlerini kesintiye uğratma veya devre dışı bırakma.
72. Yerleştirme Operasyonu (Insertion Operation): Ajanların veya cihazların hedef bölgeye gizlice sokulması.
73. Kimlik Maskeleme (Identity Masking): Bir ajan veya operatörün gerçek kimliğini gizlemek için sahte kimlik kullanımı.
74. Yedekleme Planı (Contingency Plan): Operasyonların başarısız olması durumunda devreye girecek acil durum planları.
75. Durumsal Farkındalık (Situational Awareness): Operasyonel ortamın anlık olarak doğru bir şekilde anlaşılması ve analiz edilmesi.
76. Sahte Kimlik (Alias): Ajanların gerçek kimliklerini gizlemek için kullandıkları alternatif isim veya kimlik.
77. Kripto Güvenliği: Şifreleme yöntemlerinin ve protokollerinin güvenliğini sağlama çalışmaları.
78. Psikolojik İstihbarat: Hedef bireylerin veya grupların zihinsel durumlarını ve karar alma süreçlerini analiz etme çalışmaları.
79. Manipülasyon Operasyonu: Hedef birey veya grupların davranışlarını değiştirmek için yapılan bilinçli müdahaleler.
80. Yerel Haber Alma (Field Reporting): Sahada çalışan ajanlardan gelen doğrudan raporlar.
81. Geçici İstihbarat (Ad Hoc Intelligence): Ani gelişen olaylar için kısa süreli ve hedefe yönelik bilgi toplama faaliyeti.
82. Dinamik Analiz: Sürekli değişen olaylara hızlıca uyum sağlayarak yapılan analiz.
83. Pasif Gözetim (Passive Surveillance): Hedefin hareketlerini fark edilmeden gözlemleme çalışması.
84. Aktif Gözetim (Active Surveillance): Hedefle doğrudan temas kurarak bilgi toplama süreci.
85. Gizli Anlaşma (Clandestine Agreement): İki taraf arasında kamuya açıklanmayan gizli bir mutabakat.
86. Sızma (Infiltration): Düşman organizasyonlarına gizlice sızarak bilgi toplama faaliyeti.
87. Tuzak Operasyonu (Sting Operation): Suç faaliyeti gerçekleştiren bir hedefi yakalamak için tasarlanmış operasyon.
88. Yanlış Yönlendirme (Misdirection): Hedefin dikkatini başka bir yöne çekmek için yapılan manipülasyon.
89. Gözetim Altı Operasyon (Undercover Operation): Ajanların kimliklerini gizleyerek düşman unsurlar arasında bilgi topladığı operasyon türü.
90. Hedef Odaklı Toplama (Focused Collection): Spesifik bir konu veya birey hakkında bilgi edinmeye yönelik sistematik faaliyetler.
91. Sahte Hedef (Decoy): Gerçek hedefi korumak veya gizlemek için kullanılan aldatıcı unsurlar.
92. Güvenilir Kaynak (Trusted Source): Güvenilir olduğu teyit edilmiş ve doğru bilgi sağlayan kişi veya organizasyon.
93. Kritik İstihbarat (Critical Intelligence): Anlık olarak önemli kararlar için hayati öneme sahip bilgi.
94. Teknik İstihbarat (Technical Intelligence – TECHINT): Teknolojik cihazlar ve sistemler üzerinden elde edilen bilgi.
95. Operasyonel İstihbarat: Sahadaki anlık operasyonları yönlendirmek için kullanılan bilgi.
96. Yalanlama (Denial): Bir bilginin kaynağını veya doğruluğunu inkar etmek için kullanılan yöntem.
97. İnandırıcılık Derecesi (Credibility Assessment): Bir kaynaktan gelen bilginin doğruluğunu ve güvenilirliğini değerlendirme süreci.
98. Gölgeleme (Shadowing): Bir hedefi fark ettirmeden izleme faaliyeti.
99. Karşı-Takip (Counter-Surveillance): Gözetim altında olup olmadığını belirlemek için yapılan faaliyetler.
100. Gizli Yer (Safe House): Ajanların güvenli bir şekilde barınabileceği veya operasyonlarını yürütebileceği mekan.
101. Paravan Kimlik (Cover Identity): Bir ajan için oluşturulmuş sahte kişisel kimlik veya geçmiş.
102. Risk Analizi: Operasyonel faaliyetlerin başarısızlık olasılıklarını ve potansiyel tehditlerini değerlendirme süreci.
103. Gizli Haberleşme (Clandestine Communication): Şifreleme veya diğer yöntemlerle gizli bilgi alışverişi.
104. Düşman Analizi (Enemy Assessment): Düşman unsurların kapasite, niyet ve stratejilerini değerlendirme süreci.
105. Kritik Altyapı Koruma (Critical Infrastructure Protection): Stratejik öneme sahip tesis ve sistemlerin istihbarata dayalı korunması.
106. Sahte Raporlama (False Reporting): Yanlış veya yanıltıcı bilgilerin kasten yayılması.
107. Örtülü Finansman (Covert Funding): Gizli operasyonlar için yasa dışı veya gizli yöntemlerle sağlanan mali kaynaklar.
108. İz Sürme (Tracking): Hedefin hareketlerini veya faaliyetlerini sürekli izleme süreci.
109. İstihbarat Süreci (Intelligence Process): Bilgi toplama, analiz, üretim ve dağıtımı içeren istihbarat döngüsü.
110. Hassas Bilgi (Sensitive Information): Koruma altına alınması gereken, stratejik öneme sahip bilgi.
111. Dinleme Noktası (Listening Post): Bilgi toplamak için belirlenmiş coğrafi veya dijital bir konum.
112. Bilgi Güvenliği (Information Security – INFOSEC): Bilgiyi yetkisiz erişim, değiştirme veya yok etme riskine karşı koruma yöntemleri.
113. Operasyonel Yedekleme (Operational Backup): Başarısız bir operasyonu kurtarmak için hazırlanan alternatif plan.
114. Tehdit İstihbaratı (Threat Intelligence): Potansiyel tehditlerin analiz edilerek önceden tespit edilmesi süreci.
115. Çift Katmanlı Koruma (Double Layered Protection): Operasyonların gizliliğini artırmak için alınan çok seviyeli güvenlik önlemleri.
116. Hedef Profilleme (Target Profiling): Hedef bireylerin veya grupların detaylı karakteristik özelliklerinin analiz edilmesi.
117. Erken Uyarı Sistemi (Early Warning System): Potansiyel tehditleri veya krizleri önceden tespit etmek için kullanılan sistemler.
118. İstihbarat Kaçağı (Intelligence Leak): Gizli bilgilerin yetkisiz kişiler tarafından elde edilmesi veya ifşa edilmesi.
119. Sıcak Takip (Hot Pursuit): Anlık olarak bir hedefi izleme ve yakalama süreci.
120. Stratejik Değerlendirme (Strategic Assessment): Uzun vadeli tehditleri ve fırsatları analiz eden istihbarat çalışması.
121. Acil Durum Planlaması (Emergency Planning): Operasyon sırasında beklenmedik durumlara karşı hazırlık yapılması.
122. Zayıf Nokta Analizi (Vulnerability Analysis): Hedeflerin veya sistemlerin güvenlik açıklarının tespit edilmesi.
123. Ters İstihbarat (Reverse Intelligence): Düşmanın kendi operasyonları hakkında yanlış bilgi alması için yapılan faaliyetler.
124. Derin İstihbarat (Deep Intelligence): Yüzeyde görünmeyen, karmaşık ve derinlemesine analiz gerektiren bilgi.
125. İzleme Uygulamaları (Tracking Applications): Dijital platformlar üzerinden bireylerin veya sistemlerin takibi için kullanılan yazılımlar.
126. Pasif Toplama (Passive Collection): Bilginin doğrudan müdahale olmadan elde edilmesi süreci.
127. Kritik Bilgi Gereksinimleri (Critical Information Requirements – CIR): Operasyonun başarısı için gerekli olan kilit bilgi türleri.
128. Yalan Dedektörü (Lie Detection): Şüphelilerin ifadelerinin doğruluğunu değerlendirmek için kullanılan teknikler ve cihazlar.
129. Gizli Görev (Clandestine Mission): Yasal ya da yasadışı, tamamen gizlilik içinde yürütülen görevler.
130. Karşı-Dezenformasyon (Counter-Disinformation): Yanlış bilgilerin etkisini azaltmak için yapılan bilgi düzeltme çalışmaları.
131. İstihbarat Haritalama (Intelligence Mapping): Coğrafi ve bilgi ağlarının haritalandırılarak analiz edilmesi süreci.
132. Tetikleyici Olaylar (Trigger Events): İstihbarat faaliyetlerini başlatan veya hızlandıran olaylar.
133. Sosyal Ağ Analizi (Social Network Analysis): Sosyal ağlar üzerindeki ilişkilerin ve bilgi akışlarının incelenmesi.
134. Şifreleme İstihbaratı (Cryptologic Intelligence): Şifreleme sistemlerinin analizi ve bu yolla bilgi elde etme süreci.
135. Veri İzleme (Data Monitoring): Sürekli olarak dijital veri akışlarını analiz etme ve bilgi toplama.
136. Körleme (Blinding): Hedefin istihbarat toplama kapasitesini bozma veya devre dışı bırakma.
137. Spekülasyon Analizi: Doğrudan bilgi bulunmayan durumlarda olası senaryolar üzerine yapılan değerlendirme.
138. Durum Güncellemesi (Situation Update): Sahadaki koşulların anlık olarak raporlanması ve değerlendirilmesi.
139. Harekât Güvenliği (Operational Security – OPSEC): Operasyonel bilgilerin yetkisiz kişilere ulaşmasını önleme yöntemleri.
140. Yasal İstihbarat (Legal Intelligence): Yasal kaynaklardan bilgi toplama ve analiz yapma süreci.
141. Hedef İmha (Target Neutralization): Hedefin operasyonel olarak etkisiz hale getirilmesi.
142. Çift Yönlü Bilgi Akışı (Two-Way Information Flow): Hem bilgi toplama hem de bilgi yayma süreçlerini içeren faaliyetler.
143. Şifreleme Anahtarı (Encryption Key): Gizli verilerin korunması ve erişilmesi için kullanılan dijital anahtarlar.
144. Yedek Ajan (Backup Agent): Birincil ajan başarısız olduğunda devreye giren görevli.
145. Bilgi Akışı Kontrolü (Information Flow Control): Bilginin doğru zamanda doğru kişilere ulaşmasını sağlama süreci.
146. Karanlık Veri (Dark Data): Toplanmış ancak henüz işlenmemiş, analiz edilmemiş ya da kullanıma sunulmamış bilgi.
147. Sessiz Toplama (Silent Collection): Hedefin herhangi bir farkındalık geliştirmesine izin vermeden bilgi toplama süreci.
148. Zincirleme İstihbarat (Chain Intelligence): Bir bilgi kaynağının diğer kaynaklara erişim sağlayarak genişleyen bilgi toplama yöntemi.
149. Yalan Yayıcı (Disinformation Agent): Bilerek yanlış veya yanıltıcı bilgi yayan kişi ya da mekanizma.
150. Açık Kaynak Sorgulama (Open Source Querying): Halka açık bilgi kaynaklarını analiz ederek istihbarat üretme süreci.

© 2025, Bedri Yılmaz.

BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International