Giriş
Filistinli halkın, bir Ortadoğu ülkesi olarak tamamen Müslüman olduğu şeklinde genel bir inanış vardır. Ancak, halkın belli bir oranı Marksist-Leninist, komünist veya sosyalist dünya görüşüne sahiptir. Bu yazıda, Filistin’de aktif olan 14 örgütü ve ideolojilerini inceleyeceğim. Ayrıca, bu örgütlerin İsrailli sivillere yönelik gerçekleştirdikleri eylemleri ve temsil ettikleri Filistin halkının ideolojik dağılımını analiz edeceğim.
Çin’in Başkenti Pekin’de Filistinli Gruplar Bir Araya Geldi
Mayıs 2024’te, Çin’in başkenti Pekin’de önemli bir toplantı gerçekleştirildi. Çin’in girişimiyle düzenlenen bu toplantıda, 14 Filistinli grup bir araya gelerek Pekin Beyannamesi adı verilen bir anlaşma imzaladı. Bu toplantı, Filistinli gruplar arasında ulusal birlik hükümeti kurma amacıyla önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Toplantıya Katılan Gruplar, Liderleri ve İdeolojileri:
- El Fetih (Filistin Kurtuluş Örgütü) – Mahmud Abbas
İdeoloji: Milliyetçi, laik - Hamas – İsmail Haniye
İdeoloji: İslamcı, Sünni - İslami Cihad – Ziyad en-Nahhale
İdeoloji: İslamcı, Sünni - Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) – Ahmed Saadat
İdeoloji: Marksist-Leninist - Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi (FDKC) – Nayef Hawatmeh
İdeoloji: Marksist-Leninist - Filistin Halk Partisi – Bassam es-Salhi
İdeoloji: Komünist - Filistin Halk Kurtuluş Cephesi Genel Komutanlığı – Ahmed Jibril
İdeoloji: Marksist-Leninist - Filistin Demokratik Birlik (FIDA) – Saleh Ra’fat
İdeoloji: Sosyalist - Filistin Kurtuluş Cephesi – Wasel Abu Yousef
İdeoloji: Milliyetçi - Arap Kurtuluş Cephesi – Rakip el-Natsheh
İdeoloji: Milliyetçi - Filistin Arap Cephesi – Jamil Shehadeh
İdeoloji: Milliyetçi - Halk Kurtuluş Savaşçıları (Kuvvetler) – Samir Ghawshah
İdeoloji: Milliyetçi - Filistin Bağımsızlık Hareketi (Mustakbal) – Mustafa Barghouti
İdeoloji: Milliyetçi, sosyal demokrat - Filistin Ulusal Girişim Hareketi – Mustafa Barghouti
İdeoloji: Milliyetçi, sosyal demokrat
Pekin Beyannamesi’nin İçeriği:
Pekin Beyannamesi, Filistinli gruplar arasında ulusal birlik ve dayanışmayı güçlendirmeyi amaçlayan bir dizi prensip ve hedefi içermektedir. Anlaşmanın ana maddeleri şunlardır:
- Ulusal Birlik Hükümeti Kurulması: Filistinli gruplar arasında bir ulusal birlik hükümeti kurulması ve bu hükümetin Filistin halkının çıkarlarını temsil etmesi.
- Barış ve Güvenlik: Filistin topraklarında barış ve güvenliğin sağlanması için ortak çabaların artırılması.
- Ekonomik İşbirliği: Filistin ekonomisinin güçlendirilmesi ve gruplar arasında ekonomik işbirliğinin teşvik edilmesi.
- Uluslararası Destek: Uluslararası toplumdan Filistin davasına destek sağlanması ve Filistin halkının haklarının korunması.
Bu toplantı ve imzalanan anlaşma, Filistinli gruplar arasında uzun süredir devam eden bölünmeleri aşmak ve ortak bir gelecek inşa etmek için önemli bir adım olarak görülüyor.
Yukardaki gruplar incelendiğinde 14 grubun sadece 2 tanesinin İslami bir kökeni vardır. Diğer hepsi Marksist Leninist, komünist, sosyalist, sosyal demokrat, milliyetçi gibi İslami olmayan ideolojilere sahiptir. Sanılanın aksine Filistin’in kurtuluşu için çalışan grupların büyük çoğunluğu İslami değildir. İslami bakış açısına sahip gruplar bütünün sadece % 30’unu oluşturmaktadır. Geriye kalan kısım yani % 70’i ise İslami değildir.
Örgütlerin İsrailli Sivillere Yönelik Eylemleri
- Hamas: Özellikle intihar saldırıları, roket saldırıları ve tünel saldırıları ile tanınır. En bilinen saldırılardan biri, 2002’de Netanya’da düzenlenen ve 30 kişinin öldüğü intihar saldırısıdır.
- İslami Cihad: İsrail’e yönelik roket saldırıları ve intihar saldırıları düzenlemiştir. En bilinen saldırılardan biri, 1995’te Beit Lid’de gerçekleşen ve 22 kişinin öldüğü çifte intihar saldırısıdır.
- FHKC: İsrail hedeflerine yönelik uçak kaçırmaları ve terör saldırıları düzenlemiştir. 1976’da Entebbe Havaalanı baskını, FHKC’nin en bilinen eylemlerindendir.
- Diğer örgütler: Diğer örgütler de çeşitli zamanlarda İsrail’e yönelik saldırılar düzenlemişlerdir, ancak bu saldırılar genellikle daha az sayıda sivil kayba neden olmuştur.
Filistin Halkının İdeolojik Dağılımı
Filistin’deki çeşitli örgütlerin temsil ettiği halkın ideolojik dağılımını anlamak için, bu örgütlerin üye sayıları ve halk içindeki etkileri hakkında veriler gereklidir. Ancak bu bilgiler genellikle eksik veya güncel değildir.
Aşağıda, örgütlerin ideolojik dağılımını gösteren tahmini bir pasta grafik bulunmaktadır:
- Milliyetçi: %40 (El Fetih, Filistin Kurtuluş Cephesi, Arap Kurtuluş Cephesi, Filistin Arap Cephesi, Halk Kurtuluş Savaşçıları, Filistin Bağımsızlık Hareketi, Filistin Ulusal Girişim Hareketi)
- İslamcı, Sünni: %30 (Hamas, İslami Cihad)
- Sol Gruplar: %30
- Marksist-Leninist: %20 (FHKC, FDKC, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi Genel Komutanlığı)
- Komünist: %5 (Filistin Halk Partisi)
- Sosyalist: %5 (FIDA)
© 2024, Bedri Yılmaz.
BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
