Mama Lobisi Sokak Hayvanları Sorununun Çözülmesini İstemiyor
Mama Lobisi: Sokak Hayvanlarındaki Artış ve Ticari Hayvan Maması Sektöründeki Büyüme
Evcil hayvanların sayısının artışı ve sokak hayvanları meselesi, Türkiye’de hayvan maması sektörünü önemli ölçüde etkilemiştir. Avrupa Evcil Hayvan Yemi Endüstrisi Federasyonu’nun (FEDIAF) 2023 raporuna göre, Türkiye’deki evcil hayvan sayısı 6,5 milyona ulaşmıştır. Bu sayı içerisinde evcil köpek sayısı 1,4 milyon, evcil kedi sayısı ise 4,7 milyon olarak belirtilmektedir. Türkiye’de her 100 evden 15’inde sahiplenilmiş kedi, 5’inde ise sahiplenilmiş köpek bulunmaktadır.
Sokak Hayvanlarındaki Artış ve Sorunlar
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın açıklamasına göre, Türkiye’de sahipsiz köpek sayısının 4 milyona yakın olduğu tahmin edilmektedir. Bakan Yumaklı, sahipsiz köpeklerin yıl içinde 1-2 defa doğum yapabildiklerini, her seferinde ortalama 6-8 yavru doğurduklarını ve sürekli yer değiştirdikleri için yerel yönetimlerin sağlıklı kayıt tutmakta zorlandığını ifade etmiştir. Bu nedenle net bir sayı belirlemek mümkün olmamaktadır.
Ticari Hayvan Maması Kullanımındaki Artış
Son yıllarda sahipli ve sahipsiz kedi köpek sayısındaki artış, mama sektörünün büyümesine yol açmıştır. ABD Tarım Bakanlığı için hazırlanan bir rapora göre, Türkiye’de geçmişte kedi ve köpeklerin çoğu “sofra artıkları” ile beslenirken, bu durum son yıllarda değişmeye başlamıştır. Kedilerin yaklaşık %35’i, köpeklerin ise %20’si ticari mama ile beslenmektedir ve bu oranın ilerleyen yıllarda daha da artması beklenmektedir.
Mama Üretimi ve Sektörün Büyümesi
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de kedi köpek maması sektörü hızla büyümektedir. Geçen yıl bakanlık izniyle faaliyete geçen işletmelerce 239 bin 176 ton kedi köpek maması üretilmiştir. 2020 yılında 46 olan mama üretim izni alan işletme sayısı, 2023 yılında 114’e yükselmiştir. Bu işletmelerin önemli bir bölümü faaliyete geçerek mama üretimine başlamıştır.
İhracat ve İthalat Rakamlarındaki Artış
Kedi köpek mamasına olan talep, ihracat ve ithalat rakamlarına da yansımıştır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2020 yılında 46 bin ton olan kedi köpek maması ihracatı, geçen yıl 88 bin tona yükselmiştir. Aynı şekilde, 2020 yılında 24 bin ton olan kedi köpek maması ithalatı, geçen yıl 82 bin tonu aşmıştır. İhracat 2023 yılında 121 milyon 447 bin dolar olarak gerçekleşmiş, ithalat ise 225 milyon 838 bin dolara çıkmıştır.
Dünya Çapında Büyüyen Sektör
Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Muhammet Öztürk, dünyadaki kedi köpek maması sektör büyüklüğünün milyarlarca dolar olduğunu belirtmiştir. Öztürk, Türkiye’nin 120 milyon dolar ihracat yapar hale geldiğini ve 2024 yılı sonunda 150 milyon dolar ihracat hedeflediklerini ifade etmiştir. Ayrıca, önümüzdeki 5 yıl içinde bu sektörü 500 milyon dolar seviyelerine çıkarmayı planladıklarını söylemiştir.
Yabancı Firmaların Türkiye’ye İlgisi
Effeffe Türkiye Pet Food Fabrika Müdürü Hasan Ayna, evcil hayvan sektörüne artan ilginin hem üretici hem de tüketici açısından ciddi bir artış gösterdiğini ve buna bağlı olarak çok sayıda fabrika kurulduğunu, büyük firmaların kapasitelerini artırdığını belirtmiştir. Türkiye’de üretilen mamalara özellikle Orta Asya ülkelerinden talep olduğunu belirten Ayna, bazı yabancı firmaların Türkiye pazarına girmeyi planladıklarını söylemiştir.
Evcil Hayvan Maması Derneği (PETFA) Yönetim Kurulu Başkanı Çağla Çavuşoğlu, Türkiye’de kedi köpek maması sektörünün büyüklüğünün yaklaşık 1,9 milyar dolara ulaştığını ve sektörün daha da güçleneceğini ifade etmiştir.
Kuduz ve Trafik Kazaları İstatistikleri
2023 yılında kuduz riskli temas sayısının 437 bine çıktığına dikkat çekilen raporda, Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre 3 bin 534 trafik kazası, 55 ölüm ve 5 bin 147 yaralanma vakası gerçekleşmiştir. Bu veriler, sokak hayvanlarının toplum sağlığı ve güvenliği üzerinde ciddi etkileri olduğunu göstermektedir.
Sonuç
Türkiye’deki evcil hayvan ve sokak hayvanı sayısındaki artış, hayvan maması sektörünün hızla büyümesine yol açmıştır. Ticari hayvan maması kullanımı artmakta, sektördeki üretim ve ihracat rakamları yükselmektedir. Bu büyüme, yabancı firmaların da Türkiye pazarına ilgi göstermesine neden olmaktadır. Ancak sokak hayvanlarının sağlık ve güvenlik üzerindeki etkileri, yerel yönetimlerin bu konuda daha etkin çözümler üretmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Mama lobisi, hem ekonomik hem de sosyal boyutlarıyla önemli bir gündem maddesi olmaya devam etmektedir.
Google sokak hayvanı dehşeti arama sonuçları
