Topal Ördek

Topal ördek, kendinden sonra makamını dolduracak kişi seçilmiş veya seçilmek üzere olan siyasetçidir. Kalan sınırlı görev süresi nedeniyle alacağı kararlarda ve diğer siyasetçiler üzerinde daha az etkiye sahip olduğu düşünülse de, görev tanımında herhangi bir değişiklik olmaz.

Topal ördek bir siyasetçi şu durumlarda olabilir:

Yeniden seçilme şansını kaybettiğinde
Bir dönem daha aday olmamaya karar verdiğinde
Yeni bir dönem için aday olmasına karşın seçimi kaybettiğinde
Görev tanımının kaybolması veya makamın ortadan kalkması durumunda

Topal ördeklerin karşılaştığı bazı sorunlar:

Azalan etki: Kalan sınırlı görev süreleri nedeniyle, diğer siyasetçiler üzerinde daha az etkiye sahip olurlar.
İşbirliği eksikliği: Yeni gelecek siyasetçiler, topal ördeklerle çok az işbirliğine gitmeye meyillidirler.
Hesap verme: Sonraki dönemde hesap verme sorumluluğu taşımadıkları için, aldıkları kararlarda daha cesur davranabilirler.

Topal ördeklerin tarihte yarattığı bazı sorunlar:

Herbert C. Hoover: Franklin Roosevelt yönetiminin başlamasından önce Hoover’in 146 günlük başkanlık süreci, topal ördek olmanın yarattığı sorunlara örnektir. Roosevelt, Hoover ile ortak program çağrılarını reddetmiştir. Bu süre zarfında bankalar iflas ettiğinden ABD ekonomisi zarar görmüştür.
Grover Cleveland: 1893 yılında ABD’de yaşanan ekonomik panik, Cleveland’ın ikinci dönemindeki topal ördek statüsü ile ilişkilendirilmiştir.

Topal ördeklerin bazı avantajları:

Siyasi risk alma: Hesap verme sorumluluğu taşımadıkları için, siyasi risk alma konusunda daha özgür olabilirler.
Uzlaşmacı tutum: Yeniden seçilme endişesi taşımadıkları için, uzlaşmacı bir tutum sergileyebilirler.

Topal Ördek Çeşitleri

Topal ördek teriminin İngilizce’de birkaç karşılığı vardır:

Lame duck: Bu, en yaygın kullanılan ve doğrudan Türkçe karşılığı olan terimdir.
Dead duck: Bu terim, topal ördekten daha az resmi bir terimdir ve genellikle bir siyasetçinin siyasi olarak bittiğini veya etkisini kaybettiğini belirtmek için kullanılır.
Caretaker: Bu terim, görev süresi dolmak üzere olan ve yeni bir lider seçilene kadar görevini yürüten bir siyasetçinin resmi ünvanıdır.
Outgoing: Bu terim, görevinden ayrılmak üzere olan bir siyasetçinin genel bir tanımıdır.

Hangi terimin kullanılacağı, bağlama ve ne kadar resmi bir dil kullanmak istediğinize bağlıdır.

Örnekler:

“Başkan, seçimi kaybettikten sonra lame duck oldu.”
“Eski başbakan, yeni başkan seçilene kadar caretaker olarak görev yapacak.”
“Görevden ayrılacak bakan, son günlerinde önemli bir karar verdi.”

Sonuç olarak: Topal ördek olmanın hem avantajları hem de dezavantajları vardır. Kalan sınırlı görev süreleri ve azalan etkileri nedeniyle bazı sorunlara yol açabilirler. Ancak, siyasi risk alma ve uzlaşmacı bir tutum sergileme konusunda daha özgür olabilirler.

BedriYilmaz.com by Bedri Yılmaz is licensed under Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International