Devleti Geri Getirmek - Vedat Milor

Devleti Geri Getirmek, Türkiye ve Fransa’da Planlama ve Ekonomik Kalkınma Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma – Vedat Milor

Vedat Milor‘un 1990 yılında Amerikan Sosyoloji Derneği’nin verdiği Vedat Milor, “A Comparative Study of Planning and Economic Development in Turkey and France: Bringing the State Back In” başlıklı makalesi ile “en iyi tez ödülü”nü kazanan doktora tezinden kitaplaştırılan Devleti Geri Getirmek: Türkiye ve Fransa’da Planlama ve Ekonomik Kalkınma Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma, planlama kavramının doğuşu, gelişimi ve işleyişini, Türkiye ve Fransa örneklerini karşılaştırarak inceleyen önemli bir çalışmadır.

Milor, kitabında planlamayı, “ekonomik hedeflere ulaşmak için devletin bilinçli ve sistematik müdahalesi” olarak tanımlar. Planlamanın, piyasa ekonomisi içinde de uygulanabileceğini savunan Milor, bunun için devletin piyasanın eksikliklerini gidermesi ve ekonomik kalkınmayı yönlendirmesi gerektiğini belirtir.

Kitap, üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, planlama kavramının tarihsel gelişimi ve farklı yaklaşımları ele alınmaktadır. İkinci bölümde, Türkiye ve Fransa’da planlamanın tarihsel gelişimi ve uygulama süreçleri incelenmektedir. Üçüncü bölümde ise, Türkiye ve Fransa’daki planlama deneyimlerinin karşılaştırmalı bir değerlendirmesi yapılmaktadır.

Milor, kitabında, Türkiye ve Fransa’daki planlama deneyimlerinin, farklı tarihsel ve toplumsal koşullar altında geliştiğini vurgulamaktadır. Türkiye’de planlama, 1960’lı yıllarda, ekonomik kalkınmayı hızlandırmak ve gelir dağılımını düzeltmek amacıyla uygulamaya konulmuştur. Fransa’da ise planlama, 1945’ten itibaren, savaş sonrası ekonomik toparlanmayı sağlamak ve sosyal refah devleti inşa etmek amacıyla hayata geçirilmiştir.

Türkiye’deki planlama deneyiminin, 1980’li yıllardan itibaren, neoliberal politikaların etkisiyle gerilediğine dikkat çeken Milor, bunun, planlamanın başarısızlığına değil, egemen sınıfların çıkarlarına aykırı olmasına bağlandığını savunmaktadır.

Milor, kitabında öne koyduğu temel argümanlar şunlardır:

Planlama, piyasa ekonomisi içinde de uygulanabilir bir araçtır.
Planlama, ekonomik kalkınmayı hızlandırmak ve gelir dağılımını düzeltmek için etkili bir araçtır.
Egemen sınıfların çıkarlarına aykırı olan planlama uygulamaları, başarılı olamaz.

Devleti Geri Getirmek, planlama kavramına ilişkin önemli bir tartışma başlatan ve günümüzde de güncelliğini koruyan bir çalışmadır. Kitap, planlamanın ekonomik kalkınma ve sosyal refah için önemini vurgularken, bunun uygulanabilmesi için gerekli olan siyasi ve toplumsal koşulların da tartışılması gerektiğini öne sürmektedir.

Kitabın girişinin ilk 10 sayfasını inceleyeilirsiniz.

Kitabın incelendiği bir youtube programını da sizlerle paylaşıyorum.